ලොව බලවත්ම කාන්තාව වසර 16 කට පසු තනතුරින් සමුගනී

ජර්මනියේ මහමැතිවරණයෙන් චාන්සලර් ඇන්ජෙලා මර්කල්ගේ පක්ෂය පරාජයට පත්ව ඇති අතර ජර්මනියට නව නායකයෙකු ඉදිරියේදී සැකසෙන සභාග රජයකින් පත්වනු ඇත. දැනටත් පැවතියේ සභාග රජයක් වුවද ඉදිරියේදී  ඇගේ පක්ෂයේ අයෙකුට යළි පැමිණිමට ඉඩක් නැති බව ප්‍රකාශිත ඡන්ද අනුව තහවුරු විය.
දැනට ලෝකයේ බලවත්ම රාජ්‍යයන්හි නායකත්වය දරන කාන්තාවන් අතරින් කැපීපෙනෙන චරිතයක්වූ ඇතැමුන් ලොව බලවත්ම කාන්තාව ලෙසද හැඳින්වූ ඇන්ජෙලා මර්කල් ඒ අනුව වසර 16 කින් පසු සිය පක්ෂ පරාජයත් සමග සිය තනතුර අතහැර යන්නීය.
ලොව කීර්තිමත් සඟරාවක් වන ෆෝබ්ස් සඟරාවේ ලොව බලවත්ම කාන්තාවන් 100 දෙනාගේ ලැයිස්තුවේ වසර 10 ක් තිස්සේ අංක එකේ සිටියාය.
 එක් වකවානුවක ඔබාමා-පුටින් වැනි අය නිරභීත තීරණ නොගත් අවස්ථාවල ඇන්ජෙලා මර්කල් සිරියානු ජනතාවට දේශ සීමාව විවෘත කිරීම වැනි නොබියව දැඩි තීරණ ගත් නායිකාවකි.

ආසන 735 ක පාර්ලිමේන්තුවක් වන බුන්ඩස්ටැග්හි පැවති මැතිවරණයේදී එස්පීඩීයට ආසන 206 ක් ලැබුණි.
මර්කල්ගේ පක්ෂය සීඩීයූ සහ සීඑස්යූ සමඟ දිනා ගත්තේ ආසන 196 ක් පමණි.  පරතරය 10 ක් තරම් සුළු එකකි.බලයේ පාලනය කවුරු අතට ගනීද යන්න තීරණය වන්නේ සන්ධානය පිහිටුවා ගැනීමෙන් පසුවය. මේ නිසා ලබන නත්තල වනතුරුත් ඇන්ජෙලාගේ පක්ෂය පාලනයේ සිටිනු ඇති බවට පැවසෙන නමුත් ලබන වසරේ ජර්මනියට අලුත් නායකයෙකු පත්වනු ඇත.

ගෝලීය දේශපාලනයේ දිශාව වෙනස් කළ 2005 දී එරට ප්‍රථම කාන්තා චාන්සලර්වරිය වූ මර්කල්ගේ අවුරුදු 16 ක පාලන කාලය තුළ වැදගත් තීරණ රැසකි. ඇය නිසා ජර්මනියට ලොව පුරා ගෞරවයක් ලැබුණි.
ඇන්ජෙලා මර්කල්ගේ නිර්භීතම තීරණය වූයේ සිරියානු සරණාගතයින් සඳහා ජර්මනියේ දොරටු විවෘත කිරීමයි. මෙය සිරියානු සිවිල් යුද්ධයේ බලපෑම මුළු යුරෝපයටම බලපාන 2015 කාලයයි. ප්‍රංශය ඇතුළු බොහෝ රටවල ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර සිදු විය. එකල යුරෝපයේ බොහෝ රටවල් සිරියානු සරණාගතයින්ට ඇතුළුවීම තහනම් කළහ. ජර්මනියේ පවා සිරියානුවන්ට ඇතුළුවීමට ඉඩ නොතැබිය යුතු බවට ඉල්ලීමක් තිබුණි. කෙසේ වෙතත්, මර්කල් ඉදිරිපත් වී නිර්භීතව මෙම සරණාගතයින් පිළිගත්තාය. දහස් ගණන් නිවාස නොමැති මිනිසුන්ගේ ගැලවුම්කාරියක් ලෙස ඇය මතු විය.

බලශක්ති ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳ මර්කල්ගේ තීරණද  මුළු ලෝකයම කම්පනයට පත් කළේය,
2011 ජපානයේ ෆුකුෂිමා න්‍යෂ්ටික බලාගාර අනතුරෙන් පසු ජර්මනිය සිය න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියාකාරක 17 න් 8 ක් වසා දමන බව නිවේදනය කළේය. සෙසු න්‍යෂ්ටික ප්‍රතික්‍රියාකාරක 2022 වන විට ඉවත් කෙරෙනු ඇත. මර්කෙල්ගේ මෙම පියවර බොහෝ දුරට විකල්ප බලශක්ති ප්‍රභවයන් සඳහා මාවත විවෘත කිරීමක් ලෙස සැලකේ. ලෝකය ඔහුගේ ක්‍රියාවට දැඩි ලෙස ප්‍රශංසා කළේය.

පැරිස් දේශගුණික ගිවිසුම සඳහා රටවල් එක්සත් කිරීමේ මර්කල්ගේ භූමිකාව ද ඇගයීමට ලක් වී ඇත. දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳව නායකයින් ඒත්තු ගැන්වීමට දේශගුණික චාන්සලර් වන ලෙසට පවා ඇතැම් නායකයින් ඇගෙන් ඉල්ලා තිබුණි.
විශාල සමාගම් වල කළමනාකරණ කෝටාව ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා 2020 දී මර්කල් හඳුන්වාදුන් නීතීමය වෙනස්කම්ද යුරෝපයේ විශාල අවධානයට ලක්වූ තිරණයක් විය.
ඇය මාතෘ නිවාඩු සහ මුල්‍ය ආධාර යෝජනා ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක කළ අතර රට පුරා දිවා සුරැකුම් මධ්‍යස්ථාන විවෘත කෙරිණි. ඇය නව නීතියක් හඳුන්වා දුන්නේ මාතෘ නිවාඩු වලින් පසු තරුණ මව්වරුන්ට නැවත රැකියාවට යාමට පහසු වන පරිදි ය. මෙය බොහෝ සාකච්ඡාවට බඳුන් වී ඇත.
ළමා සුරැකුම් සේවාවේදී හමුදාව තුළ අනිවාර්ය සේවයේ බඳවා ගැනීමේ නීතිය අහෝසි කරන ලදි,
1989 දී බර්ලින් තාප්පය බිඳවැටීමෙන් පසු දේශපාලනයට පිවිසි මර්කල්ගේ තවත් තීරණයක් ජර්මනියේ ඉතිහාසයේ සටහන් විය. වසර 50 ක් තිස්සේ පැවති හමුදාවේ අනිවාර්ය බඳවා ගැනීමේ නීතිය ඇය අවලංගු කළාය. ලක්ෂ 2.40 ක හමුදාවේ ප්‍රමාණය ලක්ෂ 1.70 දක්වා අඩු කරන ලදි. මේවායින් බොහොමයක් ළමා ආරක්‍ෂක සේවාවන් සඳහා යොදවා ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම තීරණය හේතුවෙන් මර්කල්ට ලෝකයේ ප්‍රශංසාව හිමි වූ නමුත් ඇගේ රටේදී ඇය විරුද්ධවාදිකාරියක වූවාය.
කෙසේ වෙතත් මර්කල් එරට තුළ විවිධ විවේචනයන්ටද බඳුන්විය. කාන්තාවන්ගේ අසමාන වැටුප් ගෙවීම, ගෘහස්ථ හිංසනය ඒ අතර විය.අසමාන ගෙවීම තරමක් අඩු කළ නමුත් එම පරතරය පියවා ගැනීමට ඇයට නොහැකි විය. ලෝකයේ විශාල ගැටලු පිළිබඳ දැඩි තීරණ සඳහා ඇය ප්‍රසිද්ධ වූ නමුත් කාන්තාවක් ලෙස ඇයට කාන්තාවන් සඳහා විශේෂ තීරණ ගැනීමට නොහැකි විය. මෙය ඇයගේ පක්ෂයේ පරාජයටද එක් හේතුවකි.

මර්කල් දේශපාලනයට පිවිසීමට පෙර විද්‍යාඥවරියක වූවාය.

(ෆ්‍රාන්ස්24, ඩීඩබ්ලිව් නිවුස් හා බීබීසී ඇසුරිනි Gossiplankanews.com)