පැසිපික් සාගරයේ දැවැන්ත දිය යට ගිනිකඳු පිපිරීමක් නිසා ලොව පුරා කම්පන තරංග

පැසිපික් සාගරයේ ටොංගා හි දැවැන්ත දිය යට ගිනිකඳු පිපිරීමක් වාර්තා වී ඇති අතර ජපානයේ සිට එක්සත් ජනපදය දක්වා පැසිෆික් වෙරළ තීරයන් සුනාමි අවදානමක් ඇති කර තිබෙන අතර ලෝකයේ විවිධ ප්‍රදේශවල භූමිකම්පා නිරීක්ෂණයන්හි කම්පන වාර්තා කර ඇති බව විද්‍යාඥයින් දන්වා තිබේ.
චන්ද්‍රිකා ඡායාරූපවලින් පෙන්නුම් කළේ හුංගා ටොංගා-හුංගා හපායි ගිනි කන්දෙහි දිගු, ඝෝෂාකාරී පිපිරීම් දුම් සහ අළු වාතයට මුසුව ඇති අයුරුය.

මෙම පිපිරුම නිසා ඇලස්කාවේ කිලෝමීටර් 10,000 (සැතපුම් 6,000) දුරින් ගිගුරුම් සහිත ඝෝෂාවක් ඇසිණි.

එක්සත් ජනපද භූ විද්‍යා සමීක්ෂණ ආයතනය සෙනසුරාදා පිපිරීම වාර්තා කළේ රික්ටර් මාපකයේ 5.8 ක භූමිකම්පාවකට සමාන බවයි.
නමුත් ටොංගාවේ හානියේ සම්පූර්ණ ප්‍රමාණය සන්නිවේදන මාර්ග අඩුවීමත් සමඟ අපැහැදිලි විය.
ටොංගාවේ අගනුවර වන Nuku'alofa හි මීටර් 1.2 (අඩි හතරක) රළක් වෙරළට ගසාගෙන ගිය අතර ප්‍රදේශවාසීන් වාර්තා කළේ ඔවුන් ගංවතුරට ලක් වූ නිවාස, සමහරක් ව්‍යුහාත්මක හානි සහ කුඩා ගල් සහ අළු අහසින් වැටී ඇති අතර, ඔවුන් උස් බිම් වෙත පලා ගිය බවයි.
Otago විශ්ව විද්‍යාලයේ භූ විද්‍යා පාසලේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය නවසීලන්ත විද්‍යාඥ Marco Brenna, පිපිරීමේ බලපෑම "සාපේක්ෂ වශයෙන් මෘදු" ලෙස විස්තර කළ නමුත් වඩා විශාල බලපෑමක් ඇති තවත් පිපිරීමක් බැහැර කළ නොහැකි බව පැවසීය.
ජපානයේ පැසිෆික් වෙරළ තීරයේ මීටර් 1.2 ක පමණ රළ පහරක් එල්ල විය, ජපාන කාලගුණ විද්‍යා ඒජන්සිය අනතුරු ඇඟවීමේ තරංග මීටර් තුනක් දක්වා ඉහළ යා හැකි බවය.
නවසීලන්තයේ, ටොංගා සිට කිලෝමීටර් 2,300 කට වඩා දුරින්, උතුරු වෙරළබඩ ප්‍රදේශවලින් පුද්ගලයින් 120 දෙනෙකු ඉවත් කර ඇති අතර විශාල රළක් මරීනා වෙත කඩා වැටීමෙන් බෝට්ටු කිහිපයක් විනාශ විය.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිඩ්නි හි ජනප්‍රිය බොන්ඩි බීච් පෙදෙසින් පූර්වාරක්ෂාව පිණිසි පිරිස් ඉවත් කරන ලද අතර කැලිෆෝනියාවේ, සැන්ටා කෲස් හි වෙරළබඩ වීදි ජලයෙන් යට වී ගමනාගමනය නැවතී ඇත.
ඇලස්කාවේ ජාතික කාලගුණ සේවය වාර්තා කළේ ඇලස්කාවේ ගිනිකඳු නිරීක්ෂණාගාරය විසින් ඇන්කරේජ් සහ ෆෙයාර්බෑන්ක්ස් හි "ගිනි කන්දේ සිට සැතපුම් 6,000 ක්" දුරින් පුපුරා යාම වාර්තා කර ඇති බවයි.
ස්කොට්ලන්තයේ ෆයිෆ් කාලගුණ මධ්‍යස්ථානය ට්විටර් පණිවුඩයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ පිපිරීම් එහි වායු පීඩන ප්‍රස්ථාරයේ පිම්මක් ඇති කිරීමෙන් පසුව "ලෝකය පුරා කම්පන තරංගයක් එවිය හැකි බලය ගැන සිතීම ඇදහිය නොහැකි" බවයි.
Nuku'alofa සිට කිලෝමීටර් 65 ක් පමණ උතුරින් පිහිටා ඇති Hunga-Tonga-Hunga-Ha'apai, අස්ථාවරත්වයේ ඉතිහාසයක් ඇත.
මෑත වසරවලදී, එය 2009 පුපුරා යාමේදී මුහුදු මට්ටම බිඳ දැමූ අතර 2015 දී එය විශාල ගල් හා අළු විශාල ප්‍රමාණයක් වාතයට විසි කළ අතර ඔවුන් නව දූපතක් පදිංචි වන විට කිලෝමීටර් දෙකක් දිග කිලෝමීටරයක් ​​පළල සහ මීටර් 100 ක් උසින් සෑදී ඇත.
(ඒඑෆ්පී ඇසුරිනි - Gossiplankanews.com)