තාරකා විද්‍යාඥයින් මුල්වරට මුහුණු දෙකේ තාරකාවක් සොයාගනී

තාරකා විද්‍යාඥයින් මින් පෙර කිසිදා නොදුටු මුහුණු දෙකකින් යුත් තාරකාවක් සොයා ගෙන තිබෙන අතර එය සුදු වාමන තාරකාවකි.
අලුතින් සොයාගත් සුදු වාමනයාට පැති දෙකක් ඇත, එකක් හයිඩ්‍රජන් වලින් සහ අනෙක හීලියම් වලින් සැදී ඇත. මුහුණු දෙකක් ඇති 'රෝම සංක්‍රාන්ති දෙවියා' නම සිහිගන්වමින් පර්යේෂකයන් විසින් තාරකාව ජානුස් යන අන්වර්ථ නාමයෙන් නම් කර ඇත.
සුදු වාමනයාගේ මතුපිට එක් පැත්තකින්ද අනෙක් පැත්තට සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් ආකාරයක්ද දිස් වන බව , කැලිෆෝනියා තාක්ෂණ ආයතනයේ තාරකා විද්‍යාව පිළිබඳ පශ්චාත් ආචාර්ය උපාධි පර්යේෂණ සහකාරියක් වන ඉලාරියා කයියාසෝ ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් පැවසීය. "මම නිරීක්ෂණ මිනිසුන්ට පෙන්වන විට, ඔවුන් පුදුමයට පත් වේ යැයි ඇය වැඩි දුරටත් ප්‍රකාශ කලාය."

2011 දී, GOCE ආයතනය විසින් ‘ geoid' ' හි පින්තූර  ආකෘතියක් ලබා දුන් අතර එකල එය මෙතෙක් නිපදවූ වඩාත්ම නිවැරදි රූපරාමු විය. රූපයේ ඇති වර්ණ මගින් පරමාදර්ශී භූගෝලයකින් උසින් (--100 m සිට +100m දක්වා) අපගමනය නියෝජනය කරයි.

නිල් පැහැයෙන් සෙවන අඩු අගයන් නියෝජනය කරන අතර රතු/කහ ඉහළ අගයන් නියෝජනය කරයි.
ඉන්දියන් සාගරයේ ‘ගුරුත්වාකර්ෂණ කුහරයක්’ ඇති අතර, විද්‍යාඥයන් දැන් සිතන්නේ ඔවුන් එයට හේතුව දන්නා බවයි.
සුදු වාමනයන් ඇදහිය නොහැකි තරම් ඝනත්වයකින් යුක්ත වන අතර, අපගේ සූර්යයාට සමාන ස්කන්ධයක්  ඇති බව හෙලි කරගෙන ඇත.තාරකාවේ එක් පැත්තක් එක් මූලද්‍රව්‍යයකට වෙන් කර නැති අතර අනෙක් කොටස තවත් මූලද්‍රව්‍යයකින් ආධිපත්‍යය දරයි.
මේ අසාමාන්‍ය තාරකා ශේෂය ප්‍රථමයෙන් සොයාගනු ලැබුවේ Caltech හි Palomar නිරීක්ෂණාගාරයේ පිහිටි Zwicky Transient Facility විසිනි.
Caiazzo සෑම රාත්‍රියකම අහස පරිලෝකනය කරන උපකරණය භාවිතා කර අතර දීප්තියෙන් වේගයෙන් වෙනස් වූ වස්තුවක් දර්ශනය වූ විට එය හොදින් නිරීක්ෂණය කරන ලදී.
Caiazzo සහ ඇගේ කණ්ඩායම විසින් Palomar ගේ CHIMERA උපකරණය භාවිතා කරමින් මෙය සිදුකරන ලදී.
මෙයට ස්පාඤ්ඤයේ  Canary Islands හි Gran Telescopio Canarias හි පිහිටි HiPERCAM සහ W.M. හවායි හි මවුනකේයා හි කෙක් නිරීක්ෂණාගාරය නිරීක්ෂණාගාරය  උදව් සැපයූ අතර
නිරීක්ෂණාගාර තුනෙන් පෙන්නුම් කළේ Janus සෑම මිනිත්තු 15 කට වරක් එහි අක්ෂය මත භ්‍රමණය වන බවයි. තාරකාවේ ද්විත්ව මුහුණුවර සහ සංයුතිය ප්‍රදර්ශනය කරමින් මේ බව පෙන්වා දෙන ලදී.

තාරකා විද්‍යාඥයින් විසින් සුදු වාමන ආලෝකය විවිධ තරංග ආයාමවලට වෙන් කිරීම සඳහා වර්ණාවලීක්ෂයක් භාවිතා කරන ලද අතර එමඟින් එක් පැත්තක හයිඩ්‍රජන් සහ අනෙක් පැත්තෙන් හීලියම්වල රසායනික  තත්ත්වයන් අනාවරණය විය.

මෙම තාරකාවේ 62,540 ෆැරන්හයිට් (සෙල්සියස් අංශක 34,726) ක දැවෙන උෂ්ණත්වයක් ඇති අතර එය පර්යේෂකයන් විසින් Neil Gehrels Swift නිරීක්ෂණාගාරයේ ආධාරයෙන් තීරණය කරන ලදී.

ජානුස් මුහුණු දෙකක් සෑදූ ආකාරය ගැන කතා කිරීමේදී
තාරකාවට සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් පැති දෙකක් ඇත්තේ මන්දැයි පර්යේෂකයන්ට හරියටම විශ්වාස නැත. ජානුස් දුර්ලභ පරිණාමයකට මුහුණ දෙමින් සිටිනවා විය හැකියැයි ඔවුන් කියා සිටී.

තව දුරටත් ඔවුන් කියා සිටින්නේ සියල්ලම නොවුනත් , සමහර සුදු වාමන ඔවුන්ගේ මතුපිට හයිඩ්‍රජන් සිට හීලියම් ආධිපත්‍යය දක්වා සංක්‍රමණයවෙයි යනුවෙනි.අපි සමහර විට එවැනි සුදු වාමනයෙකු ක්‍රියාවට හසු කර ගන්නට ඇති බව " Caiazzo  වැඩි දුරටත් ප්‍රකාශ කරන ලදී

කාලයත් සමඟ සුදු වාමන සිසිල් වන විට, බර හා සැහැල්ලු ද්රව්ය එකට මිශ්ර විය හැක. මෙම සංක්‍රාන්තිය අතරතුර, හයිඩ්‍රජන් අභ්‍යන්තරය තුළ තනුක වීමට ඉඩ ඇති අතර, හීලියම් ප්‍රමුඛ මූලද්‍රව්‍යය බවට පත්වීමට ඉඩ සලසයි.

මෙය ජානුස් මත සිදුවන්නේ නම්, තාරකාවේ එක් පැත්තක් අනෙක් පැත්තට පෙර පරිණාමය වේ.
තාරකාවක් මිය යාමේදී ක්‍රියාත්මක වන ප්‍රබල ගුරුත්වාකර්ෂණ බලපෑමෙන් අදහස් වන්නේ ඉතිරි බර මූලද්‍රව්‍ය මධ්‍ය දෙසට ගමන් කරන අතර හයිඩ්‍රජන් හෝ හීලියම් වැනි සැහැල්ලු මූලද්‍රව්‍ය ඉහළ ස්ථරයට නැඟීමයි.
සුදු වාමනයන්ගේ දැවෙන උෂ්ණත්වය අනුව, උණුසුම්ම ඒවාට හයිඩ්‍රජන් වායුගෝලය ඇත. කාලයත් සමඟ තාරකා සිසිල් වන විට, ඒවායේ හීලියම් වායුගෝලය ඇති වේ.
කොස්මික් සිරුරු වටා ඇති චුම්බක ක්ෂේත්‍ර අසමමිතික හෝ එක් පැත්තකින් ශක්තිමත් වේ,යනුවෙන් ”කායාසෝ පැවසීය. ඇය තව දුරටත් චුම්බක ක්ෂේත්‍රවලට ද්‍රව්‍ය මිශ්‍ර වීම වැළැක්විය හැකියි. එබැවින්, එක් පැත්තකින් චුම්බක ක්ෂේත්‍රය ශක්තිමත් නම්,එම පැත්තේ මිශ්‍ර වීම අඩු වන අතර එමඟින් වැඩි හයිඩ්‍රජන් වනු ඇත යනුවෙන් කීය.

ESO හවුල්කරුවෙකු වන Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) සමඟ ගන්නා ලද මෙම රූපය, පෘථිවියේ සිට ආලෝක වර්ෂ 400 කට ආසන්න දුරින් පිහිටි PDS 70 තරුණ ග්‍රහලෝක පද්ධතිය පෙන්වයි. පද්ධතිය එහි කේන්ද්‍රයේ තරුවක් දක්වයි, එය වටා PDS 70 b ග්‍රහලෝකය භ්‍රමණය වේ. PDS 70b කක්ෂයේම, තාරකා විද්‍යාඥයින් විසින් නව ග්‍රහලෝකයක ගොඩනැඟිලි කොටස් හෝ දැනටමත් පිහිටුවා ඇති ග්‍රහලෝකයක නටබුන් විය හැකි සුන්බුන් වලාකුළක් හඳුනාගෙන ඇත.
දුර්ලභ ‘ට්‍රෝජන්’ ලෝකය වෙනත් ග්‍රහලෝකයක් හා සමාන කක්ෂයක් බෙදා ගත හැකිය
තවත් හැකියාවක් වන්නේ චුම්බක ක්ෂේත්‍ර මගින් මෙම වායුගෝලීය වායුවල පීඩනය සහ ඝනත්වය ජානස් මත මාරු කිරීමයි.

"චුම්බක ක්ෂේත්‍ර වායුගෝලයේ අඩු වායු පීඩනයකට තුඩු දිය හැකි අතර, චුම්බක ක්ෂේත්‍ර වඩාත් ප්‍රබලව පවතින හයිඩ්‍රජන් 'සාගරයක්' සෑදීමට මෙය ඉඩ සලසයි" යනුවෙන් කැල්ටෙක් හි න්‍යායාත්මක තාරකා භෞතික විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය ජේම්ස් ෆුලර් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් පැවසීය. "මෙම සිද්ධාන්තවලින් කුමන න්‍යායන් නිවැරදි දැයි අපි නොදනිමු, නමුත් චුම්බක ක්ෂේත්‍ර නොමැතිව අසමමිතික පැති පැහැදිලි කිරීමට වෙනත් ක්‍රමයක් ගැන අපට සිතිය නොහැක."

මෙම උපකරණය "අමුතු වස්තු සෙවීමට ඉතා දක්ෂ බැවින්" කණ්ඩායම විසින් Jaanus වැනි තවත් සුදු වාමනයන් සෙවීම දිගටම කරගෙන යනු ඇත.