colombia-junk-food-law

කොලොම්බියාව ජීවන රටා රෝග පාලනය කිරීම සඳහා 'ක්ෂණික ආහාර නීතිය' ක් සම්මත කර ඇති බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.
සැකසූ ආහාර ඉලක්ක කර ගනිමින් සෞඛ්‍ය බද්දක් හඳුන්වා දුන් ලොව පළමු රට වන්නේ ලතින් ඇමරිකානු රටක් වන කොළොම්බියාවයි.

වසර ගණනාවක ප්‍රචාරණයෙන් පසු “ක්ෂණික කෑම නීතිය” මේ මාසයේ ක්‍රියාත්මක වූ අතර ක්‍රමයෙන් බද්දක් හඳුන්වා දෙනු ඇත. එම අතිරේක බද්ද 10% කින් ආරම්භ වන අතර එය ලබන වසරේ 15% දක්වාත්,  2025 දී 20%  දක්වාත් ඉහළ යනු ඇත.

“ලොව පුරා රටවල් සෞඛ්‍ය බදු ක්‍රියාත්මක කර ඇත. බොහෝවිට ඒවා දුම්කොළ හෝ සීනි සහිත බීම සඳහා පැනවූ බදු ක්‍රමයක් වෙයි.

නමුත් ස්වල්ප දෙනෙක් එම බදු සැකසූ ආහාර සඳහාද පනවා ඇත. කොලොම්බියාවේ මෙම නීතිය අප කලින් දැක ඇති දේට වඩා පුළුල් වන අතර අනෙකුත් රටවලට ආදර්ශයක් විය හැකිය." ය යැයි ලන්ඩනයේ ඉම්පීරියල් කොලේජ් ව්‍යාපාරික පාසලේ ජාත්‍යන්තර සෞඛ්‍ය ප්‍රතිපත්ති සහ ආර්ථික විද්‍යා මහාචාර්ය ෆ්‍රැන්කෝ සාසි පැවසුවේය.


කොලොම්බියාවේ නව නීතිය සැකසූ ආහාර සඳහා පැහැදිලිවම බදු පැනවූ ලෝකයේ පළමු රටවලින් එකක් බවට පත් කිරීම අනෙකුත් රටවලට ආදර්ශයක් විය හැකි බව ඔහු පවසයි. රටේ උද්ඝෝෂකයින් සහ සෞඛ්‍ය විශේෂඥයින් විසින් මෙම තීරණය ප්‍රශංසාවට ලක් කර ඇත.

මෙම බද්ද ඉලක්ක කරන්නේ කාර්මිකව නිෂ්පාදනය කරන ලද ක්ෂණික ආහාර , චොකලට් ,අධික ලුණු සහ සංතෘප්ත මේදය ඇති සැකසූ නිෂ්පාදන යන්ටය. සමහර සැකසූ ආහාර, උදාහරණයක් ලෙස සොසේජස් වැනි දෑ බද්දෙන් බැහැර කිරීම වැනි යම් යම් සම්මුතීන් ද ඇති කර ගෙන ඇති බව සාසි පැවසීය.

කොලොම්බියානු ආහාර වේලෙහි සෝඩියම් අධික වෙයි. එය වාර්ෂිකව සිදුවන මරණවලින් හතරෙන් එකක් පමණ වන ආඝාත සහ හෘදයාබාධ වැනි හෘද වාහිනී රෝග වැඩිවීමට හේතු වී ඇත.

සාමාන්‍ය කොලොම්බියානුවෙක් දිනකට ලුණු ග්‍රෑම් 12 ක් පරිභෝජනය කරයි. එය ලුණු පරිභෝජනය අතින් ලතින් ඇමරිකාවේ ඉහළම අනුපාතය සහ ලෝකයේ ඉහළම අගය අතර වේ. රටේ වැඩිහිටියන්ගෙන් තුනෙන් එකක් පමණ අධි රුධිර පීඩනයෙන් පෙළෙති.

දියවැඩියාව  තරබාරුකමට සම්බන්ධ අනෙකුත් බෝ නොවන රෝග ද රට තුළ ගැටලුකාරී තත්වයක් ඇති කර ඇත. රට තුළ සිදුවන  මරණවලින් තුනෙන් එකකට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකට දියවැඩියා රෝගය හේතු වී ඇත.  කොලොම්බියාවේ සිදුවන සියලුම මරණ වලින් 76%ක්ම බෝ නොවන රෝග නිසා සිදුවේ.

සසී පැවසුවේ: "කොලොම්බියාවේ කැපී පෙනෙන දෙය නම්, බදු ප්‍රතිපත්තිය ඇසුරුම්කරණයේ ඉදිරිපස ලේබල් සමඟ පෙලගැසී තිබීමයි." රට, එහි අසල්වැසි ඉක්වදෝරය සහ පේරු අනුගමනය කරමින්, සීනි හෝ සංතෘප්ත මේදය වැනි සෞඛ්‍යයට අහිතකර අමුද්‍රව්‍යවල ඉහළ අන්තර්ගතයක් සහිත ආහාර පිළිබඳ අනිවාර්ය සෞඛ්‍ය අනතුරු ඇඟවීම් හඳුන්වා දෙයි.

“සෞඛ්‍ය අනතුරු ඇඟවීමේ ලේබලය ඇති නිෂ්පාදන සඳහාම බද්ද යොදනු ලැබේ. එම නිසා මෙම නිෂ්පාදන වළක්වා ගැනීම සඳහා පාරිභෝගිකයින්ට තොරතුරු සහ මූල්ය දිරිගැන්වීමක් නිර්මාණය කරයි."” යැයි සසී පැවසීය.

උද්ඝෝෂකයින් පවසන්නේ නීතිය පැනවීමට පෙර වසරවලදී ආහාර පාන කර්මාන්තයන් දැඩි විරෝධයකට මුහුණ දුන් බවයි.

නව බද්ද පිළිබඳ විවේචකයින් පවසන්නේ , එමගින් උද්ධමනය සමඟ සිටින කොලොම්බියාවේ අරගලය නරක අතට හැරෙනු ඇති බවයි.



"ජීවන වියදම් අර්බුදය සහ ආහාර මිල උද්ධමනය නිසා නව බදු හඳුන්වාදීම බොහෝ රටවල ඉතා අපහසු වයි. නමුත් දිරිගැන්වීම් ඇති කිරීම සඳහා පවතින බදු රාමුව තුළ වැඩ කළ හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන් සෞඛ්යයට අහිතකර විකල්ප සඳහා වැඩි කරන ලද බදු සහනාධාර සඳහා සෞඛ්ය සම්පන්න ආහාර මත වැට් බද්ද අඩු කිරීම කල හැකිය." යනුයෙන් ද සසී වැඩිදුරටත් පැවසීය.

"අවසාන වශයෙන්, කාර්මික ආහාර නිෂ්පාදනයේ පරමාර්ථය පෝෂණය නොව මුදල් ඉපයීම වන බවත්, ඒවා අනුභව කිරීමෙන් පාරිභෝගිකයින් රෝගාතුර වීම හෝ මිය යෑම සම්බන්ධයෙන්  නිෂ්පාදකයින් අවධානය යොමු නොකරන බවද   "  ඔහු පෙන්වා දුන්නේය.