henry-kissinger-diplomat-nobel-obituary

ඇමරිකානු ජනපතිවරුන් වන  නික්සන් සහ ෆෝඩ් පාලන සමයන්හිදී ඇමරිකාවේ ඉහළම රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයෙකු සහ ජාතික ආරක්ෂක උපදේශක ලෙස සේවය කළ හෙන්රි කිසිංගර් වයස අවුරුදු 100 දී දිවි හැර ගිය බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා සඳහන් කරයි.
ඇමරිකාවේ ජනපතිවරයෙකුට සමාන බලපෑමක් ලෝකයට සිදුකරන්නට සමත්වූ පරිපාලන නිලධාරියෙකුවූ කිසිංගර් නොබෙල් සාම ත්‍යාගයට නිර්දේශ ලද පුද්ගලයෙකු විය.
ඔහු විසින් ආරම්භ කරන ලද දේශපාලන උපදේශන සමාගමක් වන Kissinger Associates කියා සිටියේ ජර්මනියේ උපත ලද හිටපු රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරියා කනෙක්ටිකට් හි ඔහුගේ නිවසේදී මිය ගිය බවයි.
ඔහුගේ දශක ගණනාවක් දිගු වෘත්තීය ජීවිතය තුළ, කිසිංගර් මහතා එක්සත් ජනපද විදේශ සහ ආරක්ෂක ප්‍රතිපත්තිවල ප්‍රධාන සහ සමහර විට මතභේදාත්මක භූමිකාවක් ඉටු කළේය.


 සිය ශත සංවත්සර උපන්දිනය පසු කරමින් සිටියදී පවා ක්‍රියාශීලී අයෙකු වූ හෙතෙම, ධවල මන්දිරයේ රැස්වීම්වලට සහභාගි වෙමින්, නායකත්ව ශෛලීන් පිළිබඳ පොතක් ප්‍රකාශයට පත් කරමින්, උතුරු කොරියාවෙන් එල්ල වූ න්‍යෂ්ටික තර්ජනය පිළිබඳව සෙනෙට් කමිටුවක් ඉදිරියේ සාක්ෂි දෙමින් ක්‍රියාශීලීව සිටියේය. 2023 ජූලි මාසයේදී ඔහු චීන ජනාධිපති ෂී ජින්පින් හමුවීමට බීජිං වෙත හදිසි සංචාරයකද නිරත විය.

1970 ගණන්වල, රිපබ්ලිකන් ජනාධිපති රිචඩ් නික්සන් යටතේ රාජ්‍ය ලේකම් ලෙස සේවය කරන අතරතුර ගෝලීය සිදුවීම් රැසකට ඔහු අත පෙවිය. යුදෙව් සරණාගත ප්‍රහ්නය විසඳීම, චීනය සමග රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික වැඩ නැවත ඇරඹීම, එක්සත් ජනපද-සෝවියට් අවි පාලන සාකච්ඡා, ඊශ්‍රායලය සහ එහි අරාබි අසල්වැසියන් අතර සබඳතා පුළුල් කිරීම සහ උතුරු වියට්නාමය සමඟ පැරිස් සාම ගිවිසුම් ඇති කර ගැනීම සිදු විය.

1974 දී නික්සන්ගේ ඉල්ලා අස්වීමත් සමඟ එක්සත් ජනපද විදේශ ප්‍රතිපත්තියේ ප්‍රධාන  නිර්මාණ ශිල්පියා ලෙස කිසිංගර්ගේ සහය  ජනාධිපති ජෙරල්ඩ් ෆෝඩ් යටතේ ලබාගත්තේය.



බොහෝ දෙනෙක් කිසිංගර්ගේ දක්ෂතාවයන් සහ පුළුල් අත්දැකීම් අගය කළ අතර, තවත් සමහරු ඔහුව යුද අපරාධකරුවෙකු ලෙස හංවඩු ගැසුවේ ඔහු කොමියුනිස්ට් විරෝධී ආඥාදායකත්වයන්ට, විශේෂයෙන්ම ලතින් ඇමරිකාවට දුන් සහයෝගය නිසාය. ඔහුගේ අවසාන කාලය තුළ, ඔහුගේ සංචාර සීමා කෙරුණේ, පසුගිය එක්සත් ජනපද විදේශ ප්‍රතිපත්තිය ගැන ඔහුව අත්අඩංගුවට ගැනීමට හෝ ප්‍රශ්න කිරීමට වෙනත් ජාතීන් විසින් දැරූ උත්සාහයන් මගිනි.

ඔහුගේ 1973 සාම ත්‍යාගය - උතුරු වියට්නාමයේ Le Duc Tho වෙත ඒකාබද්ධව ප්‍රදානය කරන ලද අතර, ඔහු එය ප්‍රතික්ෂේප කරනු ලැබුවේය - එය මෙතෙක් පැවති වඩාත්ම මතභේදාත්මක සම්මානයක් විය. තේරීම සම්බන්ධයෙන් නොබෙල් කමිටුවේ සාමාජිකයින් දෙදෙනෙකු ඉල්ලා අස් වූ අතර එක්සත් ජනපදය කාම්බෝජයට රහසිගත බෝම්බ හෙලීම පිළිබඳව ප්‍රශ්න එහිදි මතු විය.