යාප­නයේ වේල­නෙයි ප්‍රදේ­ශයේ සිදු කරන ලද පුරා­විද්‍යා කැණී­ම්ව­ලදී වසර 3400ක් පමණ ඉපැ­රණි මිනිස් අස්ථි­ ව­ලට සමාන අස්ථි කොටස් කීප­යක් පෙරේදා (10) හමු වී තිබේ.

ප්‍රාග් ඓති­හා­සික යුග­යට අයත් මෙවැනි මිනිස් අස්ථි කොට­ස්ව­ලට සම කළ හැකි අස්ථි කොටස් යාප­න­යෙන් හමු වූ පළමු අව­ස්ථාව ලෙස කැණීම් කට­යුතු භාරව සිටින පුරා­වි­ද්‍යා­ඥ­යින් ප්‍රකාශ කොට තිබේ.

යාප­නයේ වේල­නෙයි සංචා­රක වරා­යට කිලෝ­මී­ට­ර­යක් පමණ දකු­ණින් වන්නට මෙම පුරා­විද්‍යා කැණීම් කට­යුතු සිදු කෙරෙන අතර එහි කැණීම් කට­යුතු 2009 වසරේ සිට සිදු කර­ගෙන යනු ලබයි.


පසු­ගිය කාල­ව­ලදී මෙම කැණීම් භූමි­යෙන් විවිධ සත්ව­යින්ගේ සැකිලි කොටස්, පිගන් කැබලි, කාසි හා වෙනත් ආභ­රණ කොටස් හමු වී තිබූ අතර, මිනිස් ඇට සැකි­ලි­ව­ලට සමාන ඇට සැකිලි කොටස් හමුවී ඇත්තේ පළමු වර­ටයි.

නෙද­ර්ල­න්තයේ Groningen විශ්ව­වි­ද්‍යා­ලයේ හා Groningen පුරා­විද්‍යා ආය­ත­නයේ සහ­යෝ­ග­යෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ පුරා­විද්‍යා හා උරුම අධ්‍ය­යන ආය­ත­නය හා ශ්‍රී ලංකා රජ­රට විශ්ව­වි­ද්‍යා­ලයේ පුරා­විද්‍යා හා උරුම කළ­ම­නා­ක­රණ අධ්‍ය­ය­නාං­ශයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කථි­කා­චාර්ය තිලංග සිරි­ව­ර්ධන මහතා ඇතුළු කණ්ඩා­ය­මක් මෙම ස්ථානයේ කැණීම් කට­යුතු සිදු කරමින් සිටියි.


ශ්‍රී ලංකාවේ පුරා­විද්‍යා හා උරුම අධ්‍ය­යන ආය­ත­නයේ සහ­යෝ­ග­යෙන් එම ආය­ත­නයේ ඉන්දික ජය­සේ­කර, ජනිනා නෝනිස්, නදීරා යන මහත්ම මහ­ත්මීන් සමඟ යාප­නය විශ්ව­වි­ද්‍යා­ලයේ පුරා­විද්‍යා අංශයේ දක්ෂිණී, කනු­ස්තාන් සහ සුසන්ති යන පිරි­සද ඊට එක්ව සිටිති.

වේල­නෙයි ප්‍රදේ­ශ­යෙන් හමු වූ මිනිස් ඇට සැකිලි කොටස් සංර­ක්ෂණ කට­යුතු සඳහා යාප­නය විශ්ව­වි­ද්‍යාල වෙත රැගෙන ගොස් ඇත.

රසුල දිල්හාර ගමගේ