මියන්මාර භූමිකම්පාවෙන් විපතට පත්වූවන් වෙනුවෙන් ජාත්‍යන්තර සහාය

මියන්මාරයේ මධ්‍යම ප්‍රදේශයේ ඇති වූ රික්ටර් මාපක 7.7ක භූමිකම්පාවෙන් දිවි ගලවා ගත් අය සොයා ගැනීමට ගලපා ගැනීමේ මෙහෙයුම්කරුවන් දැඩි උත්සාහයක නිරත වේ. මෙම භූමිකම්පාව තායිලන්තය, චීනය ඇතුළු අසල්වැසි රටවල් දක්වා දැනුණු අතර, මරණ සංඛ්යාව 694 දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති බව මියන්මාර හමුදා නායකත්වය නිල වශයෙන් නිවේදනය කර ඇත.
එක්සත් ජනපද භූ විද්‍යා සේවාවේ (USGS) ස්වයංක්‍රීය පද්ධතියක් වන Pager, හි ඇස්තමේන්තුවලට අනුව, මියන්මාරයේ ඊයේ සිදු වූ භූමිකම්පාව පුද්ගලයින් 10,000කට වැඩි පිරිසක් මරණයට පත් කිරීමේ හැකියාවක් ඇත.

මෙය ඇස්තමේන්තුවක් පමණක් වන අතර, වෙනත් සාධක අතර, කම්පනයේ තීව්‍රතාවය සහ බලපෑමට ලක් වූ ප්‍රදේශයේ ජනගහනය මත පදනම්ව ගණනය කරනු ලැබේ. නායයෑම්, ද්‍රවීකරණය සහ සුනාමි වැනි පසු ප්‍රතිඵල Pager සැලකිල්ලට නොගනී.

එක්සත් ජනපදය, යුරෝපා සංගමය සහ ආසියාන් සංවිධානය සහාය ලබා දීමට පොරොන්දු වී ඇති අතර, චීනය ද එසේ කර ඇත. චීනයේ 37 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත ආපදා ප්‍රතිචාර කණ්ඩායමක් මියන්මාරයට පැමිණ ඇති බව චීන රාජ්‍ය මාධ්‍ය වාර්තා කර ඇත.

මියන්මාරයේ හමුදා නායක මින් ඔං හ්ලයිං විදේශ ආධාර සඳහා කලාතුරකින් ආයාචනා කර ඇත. "මම ඕනෑම රටකට, ඕනෑම සංවිධානයකට, හෝ මියන්මාරයේ ඕනෑම කෙනෙකුට පැමිණ උදව් කරන ලෙස ආරාධනා කරනවා. ස්තූතියි," ඔහු රූපවාහිනී ආමන්ත්‍රණයකදී පවසා ඇත. "මම විදේශ ආධාර සඳහා සියලු මාර්ග විවෘත කර ඇත" යැයි ඔහු එකතු කළේය.

හමුදා ජෙනරාල්වරයා 2021 දී කුමන්ත්‍රණයක් මඟින් බලය අල්ලා ගත් අතර, එය රට සිවිල් යුද්ධයකට ඇද දැමුවේ, එක් පැත්තකින් හමුදාව සහ අනෙක් පැත්තෙන් ජනවාර්ගික හමුදා සහ සන්නද්ධ ප්‍රතිරෝධතා කණ්ඩායම් සටන් කරමිනි. සටන් පිටියේ විශාල පරාජයන් හේතුවෙන් ඔහුගේ බලය මෑතකදී පිරිහී ඇත.

විදුලිය හා සන්නිවේදන මාර්ග මියන්මාරයේ විශාලතම නගර දෙක වන මැන්ඩලේ සහ යංගූන්හි බිඳ වැටී ඇතැයි බීබීසී බර්මීස් වාර්තා කරයි.

"විදුලිය නැතිව, අපට දුරකථන ආරෝපණය කරගත නොහැකියි. ඈත සිටින අපේ පවුල්වල අය සමඟ සන්නිවේදනය කිරීම අපහසුයි. විදුලිය නැතිව අපට අන්තර්ජාලය භාවිතා කළ නොහැකියි," මැන්ඩලේහි එක් වාසියෙකු අද උදෑසන බර්මීස් සේවයට පැවසීය.

විදුලිය නොමැති වීම, ජීවිත බේරා ගැනීමට උත්සාහ කරන ගලවා ගැනීමේ ක්‍රියාකරුවන්ට රාත්‍රිය පුරාම වැඩ කරන විට ගැටළුවක් වීමට ඉඩ ඇත.

සිරගත කර ඇති මියන්මාරයේ හිටපු නායිකා ඇඕන් සාන් සූ කී භූමිකම්පා වලින් බලපෑමක් ලබා නැති අතර, ඇය තවමත් අගනුවර නේපිඩෝ හි සිරගෙදර සිටින බව, සිරගෙදර අධිකාරියට සමීප මූලාශ්‍රයක් බීබීසී බර්මීස් සේවයට පවසා ඇත.
සූ කී 2021 දී ඇය බලයෙන් පහ කළ කුමන්ත්‍රණයකින් පසු රඳවා ගෙන සිටී. ඇය පෙරදී 2023 දී සිරගෙදර සිට නිවාස අඩස්සියට ගෙන ආ නමුත්, පසුව නැවත අගනුවරේ සිරගෙදරට ගෙන ගියාය.


"අපි අතින්ම කොටු වූ ජනතාව එළියට ගන්නවා," යනුවෙන් භූමිකම්පා කේන්ද්‍රස්ථානයට ආසන්න මැන්ඩලේ ප්‍රදේශයේ සිටින ගලවා ගැනීමේ කණ්ඩායමක් බීබීසී ආයතනයට පවසා ඇත.

"මැන්ඩලේහි බොහෝ ගොඩනැගිලි කඩා වැටී ඇති අතර, ජනතාව තම නිවෙස් වලට යාමට භය වී සිටිනවා" යැයි එක් ගලවා ගැනීමේ ක්‍රියාකරුවෙක් බීබීසී බර්මීස් සේවාවට පවසා ඇත.

මියන්මාර හමුදා ජෙනරාල්වරයෙකු අනුව මියන්මාරයේ අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 694 දෙනෙකු මිය ගොස් ඇති අතර තවත් 1,670 දෙනෙකු තුවාල ලබා ඇත. භූමිකම්පාවේ බලපෑම අසල්වැසි රටවල් ද දැනී ඇත.

තායිලන්තයේ, නිම නොවූ උස් ගොඩනැගිල්ලක් කඩා වැටීමෙන් පසු ගලවා ගැනීමේ මෙහෙයුම් දිගටම සිදු වේ. ප්‍රාදේශීය රජයේ නිලධාරීන්ට අනුව, ඉදිකිරීම් කම්කරුවන් 100ක් පමණ සොයා ගත නොහැකි වී ඇති අතර, සය දෙනෙකු මිය ගොස් ඇත.


මැන්ඩලේහි එක් වාසියෙකු භූමිකම්පාව ඇති වූ මොහොත ගැන මෙසේ කියා සිටියි: "භූමිකම්පාව ඇති වූ විට මම නාන කාමරයේ සිටියා. එය ආරම්භ වූ මොහොතේ සිටම පොළොව දැඩි ලෙස කම්පනය වූවා. එය තත්පර 10ක් පමණ පැවතුණා විය යුතුයි. අපේ සම්පූර්ණ නිවස මගේ ඇස් ඉදිරිපිටම කඩා වැටුණා. එය මා මත කඩා වැටෙන්නට ආසන්න වූ විට, මම පැටලී වැටුණා, මගේ පහළ පිටට වැටුණා."

"මට හුස්ම ගන්නවත් බැරි වුණා. පසුව, මට කෑ ගසා උදව් ඉල්ලන්න හැකි වුණා. මගේ මාමා සහ පියා පැමිණි අතර, තවත් පස් හයදෙනෙක් පමණ මා ගලවා ගැනීමට පැමිණියා."


"සුන්බුන් අතරින් මාව එළියට ගත් තත්පර කිහිපයකට පසු, තවත් භූමිකම්පාවක් ඇති වූ අතර අපි දිව යමින් සිටි ගොඩනැගිල්ල කඩා වැටුණා. මම එතරම් බිය වී සිටි අතර මට විශාල වේදනාවක් දැනුණා, මට ඇවිදින්න බැරි නිසා මගේ පියා මාව ඇද ගෙන යාමට උදව් කළා."

"නිවසේ සිටි හත් දෙනාගෙන්, නැන්දම්මලා දෙදෙනෙක් මා සමඟ ගලවා ගනු ලැබුවා, ඒ අතරින් එක් අයෙක් මිය ගොස් ඇති අතර අනෙක් තැනැත්තිය රෝහලේ සිටිනවා. මගේ ආච්චි, නැන්දා සහ මාමලා තවමත් හමු වී නැත - ඔවුන් තවමත් සුන්බුන් යට සිරවී සිටිනවා."

"ඔවුන්ගේ ජීවිත බේරා ගැනීමේ සියයට ශුන්‍ය අවස්ථාවක් තිබෙනවා. මට එය පිළිගන්න බැහැ. එය සිදු වූයේ ක්ෂණිකව, මගේ ඇස් ඉදිරිපිටම."


බැංකොක්හි, කඩා වැටුණු ස්ථානයේ සිට කිහිපයක් මීටර් ඈතින්, කාන්තාවක් කඳුළු සලමින් සිටියි. "ඔහු කුමන තත්ත්වයක සිටියත් මට ඔහුව එක වරක් දකින්න අවශ්‍යයි" යැයි ඇය පැවසුවාය.

නරුඑමොල් තම 45 හැවිරිදි සැමියා ගැන තොරතුරු දැන ගැනීමට උද්යෝගිමත්ව සිටී. ඇය පවසන්නේ ගිණුම් ගත නොකළ ඉදිකිරීම් කම්කරුවන්ගෙන් එක් අයෙකු වූ බවත්, මෙය ඔහු විය හැකි බවට ඇය බලාපොරොත්තු වන නමුත් ඇයට තවමත් කිසිදු ආරංචියක් ලැබී නැති බවයි.


"ඔහු තමයි අපේ පවුලේ එකම ආදායම් උපයන්නා වුණේ."

ඇයගේ හැඬීමට අතරතුරින් කිහිපයක් අඩිවල සිට හෑරීමේ යන්ත්‍ර වල ශබ්දය හොඳින් ඇසේ. ගඩොල් සහ සිමෙන්ති ස්ථර හරහා කැණීම් කරුවන් සොයමින් සිටිති - කඩා වැටීමට පෙර නිම නොවූ ගොඩනැගිල්ලේ ඉතිරි වී ඇත්තේ මොනවාද යන්න.

ගලවා ගැනීමේ කණ්ඩායම් සුන්බුන් අතර අතුරුදහන් වූවන් සොයා ගැනීමට නොනවත්වා වැඩ කරමින් සිටී.

බැංකොක්හි ගොඩනැගිලි දෙකක් රාත්‍රියේ ඉවත් කරන ලද අතර, ස්වේච්ඡා සේවකයින් අද දිනයේ දී තවත් ගොඩනැගිලි 2,000ක් භූමිකම්පා හානි සඳහා පරීක්ෂා කිරීමට නියමිතය.

මියන්මාරය සිවිල් යුද්ධයකින් ග්‍රහණය වී ඇති රටක් ලෙස, මෙම භූමිකම්පාව රටේ තත්ත්වය තවදුරටත් සංකීර්ණ කිරීමට ඉඩ ඇත.