
එක්සත් ජනපද-චීන වෙළඳ යුද්ධය දැන් නව මට්ටමකට ළඟා වී ඇති අතර, චීනය මෙම තත්ත්වය "විහිළුවක්" ලෙස හඳුන්වා ඇත. ට්රම්ප් පරිපාලනය විසින් පනවන ලද වර්ධනය වන තීරුබදු පියවරයන් සම්බන්ධයෙන් බීජිං හි කලකිරීම මෙම හැඟීමෙන් පිළිබිඹු වේ.
අප්රේල් 11 වන දින, චීනය එක්සත් ජනපද භාණ්ඩ සඳහා තීරුබදු 84% සිට 125% දක්වා ඉහළ නැංවීමට අපේක්ෂා කරන බව නිවේදනය කළ අතර, එය අප්රේල් 12 වන දින සිට ක්රියාත්මක වනු ඇත. මෙය මෙම වසරේ මුල් භාගයේදී එක්සත් ජනපදය චීන ආනයන සඳහා තීරුබදු 145% දක්වා ඉහළ නැංවීමට ප්රතිචාරයක් ලෙස සිදු කරන ලදී. චීන මුදල් අමාත්යාංශය මෙම ක්රියා ආර්ථික වශයෙන් අතාර්කික යැයි විවේචනය කළ අතර,
එක්සත් ජනපදයේ තීරුබදු උපාය මාර්ගය සැබෑ වැදගත්කමක් නොමැති "සංඛ්යා ක්රීඩාවක්" ලෙස හඳුන්වන ලදී.
මෙම වෙළඳ ගැටුම ගෝලීය වෙළඳපොළවල් සහ සැපයුම් දාමයන් අවුල් කර ඇති අතර, විශේෂඥයින් දෙරටේම ආර්ථිකයන්හි ආර්ථික අවපාතයන් ඇතිවීමේ හැකියාව ගැන අනතුරු අඟවා ඇත. දෙරටම අසීරු තත්ත්වයකට පත් වී ඇති අතර, තවදුරටත් ගැටුම උත්සන්න වීමේ හෝ ආරවුල විසඳීමට සාකච්ඡා කිරීමේ කිසිදු සලකුණක් නොපෙනේ.
චීන ජනාධිපති ෂී ජින්පිං බාහිර පීඩනයන්ට එරෙහිව චීනයේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව අවධාරණය කරමින්, වෙළඳ යුද්ධයක ජයග්රාහකයින් නොමැති බව ප්රකාශ කළේය. ඔහු එක්සත් ජනපදය විසින් ගන්නා ලද ඒකපාර්ශ්වික ක්රියාමාර්ග විවේචනය කළ අතර, එවැනි පියවරයන් ස්වයං හුදකලා වීමට සහ ගෝලීය ආර්ථික අස්ථාවරත්වයට හේතු වන බව ප්රකාශ කළේය.
වෙළඳ යුද්ධය "විහිළුවක්" ලෙස හැඳින්වීමෙන් තීරුබදු ඉහළ නැංවීම්වල අඩුවන සඵලතාවය පෙන්වන අතර ජාත්යන්තර වෙළඳාම සහ ආර්ථික සබඳතා සඳහා ඇති පුළුල් ප්රතිවිපාක ද පෙන්නුම් කරයි.
මෙම සිදුවීම් මධ්යයේ වුවද, එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් තවමත් බීජිං සමඟ ගිවිසුමකට එළඹීමට බලාපොරොත්තු වන බව ප්රකාශ කර ඇත. "අවසානයේදී අපි දෙරටටම හොඳ යමක් සොයා ගන්නවා" යැයි ඔහු සඳහන් කළේය.
කෙසේ වෙතත්, ආර්ථික විශ්ලේෂකයින් මෙම වෙළඳ ගැටුම දෙරටේම ආර්ථිකයන්ට දැඩි බලපෑමක් ඇති කරනු ඇතැයි අනතුරු අඟවා ඇත. මෙම ගැටුම හේතුවෙන් ගෝලීය වෙළඳපොළවල් සහ සැපයුම් දාමයන් දැඩි ලෙස අවුල් වී ඇති අතර, දෙරටේම ආර්ථික අවපාතයන් ඇතිවීමේ අවදානමක් ද පවතී.
මෙම වෙළඳ යුද්ධයේ බලපෑම දැනටමත් ගෝලීය ආර්ථික වෙළඳපොළවල දැකිය හැකි ය. එක්සත් ජනපද ඩොලරය තුන් අවුරුදු පහළම අගයකට පත්ව ඇති අතර, ප්රමුඛ ගෝලීය බැංකුවක් වන ඩොයිෂේ බැංකුව "හානිය දැනටමත් සිදු වී ඇත" යන්න අවධාරණය කර තිබේ.
චීනය සහ එක්සත් ජනපදය අතර උත්සන්න වන වෙළඳ ආරවුල හේතුවෙන් යුරෝපයේ ප්රධාන කොටස් වෙළඳපොළ දර්ශක තුනම පහළ ගොස් ඇති අතර, බොහෝ ආසියානු වෙළඳපොළවල්ද තීරුබදු අවිනිශ්චිතතාව හේතුවෙන් පහළ යාමක් පෙන්නුම් කරයි.
වෙළඳ ගැටුම "විහිළුවක්" ලෙස චීනය විසින් හඳුන්වා ඇත්තේ තීරුබදු ඉහළ නැංවීම්වල අඩුවන සඵලතාවය පෙන්නුම් කරමිනි. කෙසේ වෙතත්, මෙම යුද්ධය ජාත්යන්තර වෙළඳාම සහ ආර්ථික සබඳතා සඳහා දැඩි ප්රතිවිපාක ඇති කරමින් පවතී.
ආර්ථික විශේෂඥයින් පෙන්වා දෙන්නේ දෙරටම දැන් අසීරු තත්ත්වයකට පත් වී ඇති බවත්, තවදුරටත් ගැටුම උත්සන්න වීමේ හෝ ආරවුල විසඳීමට මෙතෙක් සාකච්ඡා පැවැත්වීමේ කිසිදු සලකුණක් නොපෙනෙන බවත් ය.
එක්සත් ජනපදය සහ චීනය යන දෙරටම ලෝකයේ විශාලතම ආර්ථිකයන් දෙක වන අතර,
ඔවුන්ගේ වෙළඳ සම්බන්ධතාවය අනෙක් රටවල් සඳහා ද වැදගත් වේ. මෙම ගැටුම නිරාකරණය කර ගැනීමට නොහැකි වීම ගෝලීය ආර්ථික වර්ධනය අඩපණ කිරීමේ අවදානමක් ඇති කරයි.
ගෝලීය ආර්ථික විශේෂඥයින් අවධාරණය කරන්නේ වෙළඳ යුද්ධයක දිගුකාලීන බලපෑම් ඉතා පුළුල් විය හැකි බවයි. මෙහි ප්රතිඵලයක් ලෙස භාණ්ඩ මිල ඉහළ යාම, රැකියා අහිමි වීම, වෙළඳපොළ අස්ථාවරත්වය සහ සමස්ත ආර්ථික වර්ධනය අඩපණ වීම ඇති විය හැකිය. ගෝලීය ආර්ථික සංසදයේ මෑතකදී නිකුත් කළ වාර්තාවකට අනුව, මෙම ගැටුම හේතුවෙන් 2025 වසරේදී ලෝක ආර්ථික වර්ධනයේ 0.5% ක පසුබෑමක් ඇති විය හැකි බව අනතුරු අඟවා ඇත.
තත්ත්වය විසඳා ගැනීමට දෙරටටම ඇති මාර්ගය සාමකාමී සාකච්ඡා හරහා සහයෝගීතා විසඳුමකට එළඹීම බව පැහැදිලි වේ. ගෝලීය ආර්ථික සුබසාධනය උදෙසා මෙම ගැටුම කඩිනමින් නිරාකරණය කර ගැනීමේ අවශ්යතාවය අද දවසේ වඩාත් තීරණාත්මක බව ජාත්යන්තර ප්රජාව අවධාරණය කරයි.

Comments
Post a Comment
Your comment will be visible after approval