දේශබන්දු පොලිස්පතිකමින් ඉවත් කිරීම පාර්ලිමේන්තුවේ අනුමතයි - ඉතිරි ටික ජනපති අතේ

පොලිස්පති දේශබන්දු තෙන්නකෝන් ඉවත් කිරීම සඳහා කමිටුවක් පත් කිරීමේ යෝජනාව අද (08) පැවති පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරයේදී විශේෂ බහුතරයකින් සම්මත විය. මෙම යෝජනාව සඳහා පැවති ඡන්ද විමසීමේදී පක්ෂව ඡන්ද 151ක් ලැබුණු අතර, විපක්ෂව ඡන්ද කිසිවක් ලැබුණේ නැත.

පොලිස්පතිවරයා ඉවත් කිරීම සඳහා කමිටුවක් පත් කිරීමේ යෝජනාව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රිනී නීතීඥ ලක්මාලි හේමචන්ද්‍ර විසින් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලදි. සටහන් වන පරිදි, පොලිස්පතිවරයා සිය තනතුරින් ඉවත් කිරීම සඳහා පරීක්ෂණ කමිටුවක් පත් කළ යුතු බවට වූ යෝජනාව ආණ්ඩු පක්ෂය නියෝජනය කරන මන්ත්‍රීවරු 115 දෙනෙකුගේ අත්සනින් යුතුව පසුගිය මාර්තු 25 වැනිදා කථානායක වෛද්‍ය ජගත් වික්‍රමරත්න වෙත භාර දෙනු ලැබුවා.

මීට අමතරව, අද දිනයේ පාර්ලිමේන්තුවේදී අපරාධයකින් උත්පාදිත දේ පිළිබඳ පනත් කෙටුම්පත දෙවැනිවර කියවීමේ විවාදය ද පැවැත්වුණා. මෙම විවාදයෙන් අනතුරුව, කාරක සභා අවස්ථාවේදී පනත් කෙටුම්පත සලකා බලන ලද අතර, පනත් කෙටුම්පත තෙවනවර කියවීමෙන් පසු ඡන්ද විමසීමකින් තොරව සංශෝධන රහිතව පාර්ලිමේන්තුවේදී සම්මත කෙරුණා.

පොලිස්පතිවරයා ඉවත් කිරීමේ සංකීර්ණ නීතිමය පසුබිම

ශ්‍රී ලංකා නීතිය අනුව පොලිස්පතිවරයාගේ තනතුර ඉවත් කිරීම සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියකි. විශ්වාසභංගයක් සම්මත වූ පසු එම ක්‍රියාවලිය වඩාත් පහසු වන බව පැවසේ.

ශ්‍රී ලංකා ව්‍යවස්ථාවේ 41C වගන්තිය සහ 2002 අංක 5 දරන නිලධාරීන් ඉවත් කිරීමේ (ක්‍රියා පටිපාටි) පනත යටතේ, පොලිස්පතිවරයා (IGP) ජනාධිපතිවරයා විසින් ව්‍යවස්ථා සභාවේ අනුමැතියට යටත්ව පත් කරනු ලබයි. පොලිස්පතිවරයෙකු ඉවත් කිරීම සඳහා දැඩි ක්‍රියාවලියක් අනුගමනය කළ යුතුය.

අයථා හැසිරීම, අකාර්යක්ෂමතාව හෝ වෙනත් බරපතල වැරදි පිළිබඳ සාක්ෂි ඇත්නම් ජනාධිපතිවරයාට ඉවත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ආරම්භ කළ හැකිය. සාමාන්‍යයෙන් තුන් දෙනෙකුගෙන් සමන්විත කමිටුවක් මගින් පරීක්ෂණයක් සිදු කිරීම අවශ්‍ය වේ. මෙවැනි විමර්ශනයක නිගමන වරද තහවුරු කරන්නේ නම්, එය පොලිස්පතිවරයා ඉවත් කිරීමට හේතු විය හැකි අතර, ව්‍යවස්ථා සභාවේ අධීක්ෂණය මගින් ක්‍රියාවලියේ සාධාරණත්වය සහතික කරයි.

දේශබන්ධු තෙන්නකෝන්ගේ සිද්ධියේ නීතිමය තත්ත්වය

දේශබන්දු තෙන්නකෝන්ගේ සිද්ධියේදී, ඔහුගේ තත්ත්වය නීතිමය හා ප්‍රායෝගික තත්වයන් මගින් සංකීර්ණ වී තිබේ. ඔහුගේ පොලිස්පති ලෙස සේවය 2024 ජූලි 24 වන දින ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් අත්හිටුවා ඇත්තේ ඔහුගේ පත්වීම අභියෝගයට ලක් කරන මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් කිහිපයක් ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසුවය.

මෙම පෙත්සම්වල වධහිංසා පැමිණවීමේ චෝදනා (2023 දෙසැම්බර් මාසයේදී ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තීන්දු කළ 2011 සිද්ධියකින් පැන නැගුණු) සහ 2022 දී විරෝධතාකරුවන්ට එල්ල වූ ප්‍රහාර වැළැක්වීමට ඔහු අසමත් වීම වැනි වෙනත් අයථා හැසිරීම් සඳහන් කර ඇත. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ අතුරු නියෝගය මගින් මෙම නඩු විසඳෙන තෙක් ඔහුට පොලිස්පති ලෙස කටයුතු කිරීම තහනම් කර ඇත.

මෙම නඩු අවසන්වීමට කල්යන නිසා තනතුර තවම පවතී. එසේ වුවද ඔහු විධිමත්ව ඉවත් කරනු ලැබුවේ නම් මිස තාක්ෂණිකව තනතුර දරයි.

පොලිස්පතිවරයා ඉවත් කිරීමට ඇති විකල්ප මාර්ග

ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නඩු අවසන් කිරීම: දැනට පවතින මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් ඔහුගේ පත්වීමට එරෙහිව අවසන් තීන්දුවක් ලබා දී එය ව්‍යවස්ථා විරෝධී හෝ අවලංගු යැයි තීරණය කළහොත්, පොලිස්පති ලෙස ඔහුගේ ධුර කාලය අවසන් කළ හැකිය. එය ඉක්මනින් සිදු නොවන බව පෙනී යයි.

විනය ක්‍රියාමාර්ග: ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ පෙර නියෝගය (2023 වධහිංසා පිළිබඳ තීන්දුව) හෝ නව සාක්ෂි මත පදනම්ව ජාතික පොලිස් කොමිසම විසින් විනය ක්‍රියාමාර්ග නිර්දේශ කළ හැකි අතර, එය ජනාධිපති අනුමැතිය හා ව්‍යවස්ථා සභා සමාලෝචනයට යටත්ව ඉවත් කිරීමට මග පාදයි.

විශ්වාසභංගයක් මගින් ඔහුගේ තනතුර ඉවත්කිරීමේ අනුමැතිය පාර්ලිමේන්තුව ලබාගත් පසු ඒ අනුව ජනාධිපතිට ක්‍රියාකිරීමේ බලය ලැබේ.

අපරාධ දඬුවම: මාතර නඩුවේදී හෝ වෙනත් යම් අපරාධ නඩු කටයුත්තකදී වරදකරු වුවහොත්, ඔහු තනතුර දැරීමට නුසුදුසු යැයි සැලකෙන අතර, ඉවත් කිරීමේ ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාත්මක වේ.

වර්තමාන තත්ත්වය

කෙසේ වෙතත්, දැනට විධිමත් ඉවත් කිරීමක් සිදු වී නොමැත. ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක විසින් 2024 සැප්තැම්බර් 27 වන දින ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ප්‍රියන්ත වීරසූරිය වැඩ බලන පොලිස්පති ලෙස පත් කර ඇත්තේ තෙන්නකෝන්ගේ තත්ත්වය විසඳෙන තෙක් නායකත්වයේ ප්‍රායෝගික වෙනසක් දැක්වීමට ය.

ඔහු විධිමත්ව ඉවත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණ කර නොමැති අතර, එය විසඳී නොමැති නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග සහ ව්‍යවස්ථාමය යාන්ත්‍රණයේ සංකීර්ණතාව නිසා විය හැකිය.

අද පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වූ යෝජනාව ඔස්සේ දැන් ජනාධිපතිවරයාට විධිමත් ඉවත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ඉදිරියට ගෙන යාමට අවකාශය සැලසී ඇත. මෙම ක්‍රියාවලිය තුළින් නීතියේ ආධිපත්‍යය සහ ව්‍යවස්ථාමය පිළිවෙත් සුරැකීම අපේක්ෂා කෙරේ.
වැලිගම මිනීමැරුම් සිද්ධියට අදාළව දැනට රක්ෂිත බන්ධනාගාරයේ පසුවන දේශබන්දු තෙන්නකෝන්ට අධිකරණයේ ඇප ලබාදීම සලකා බැලීම ලබන 11 වනදා සිදුවේ.